Oliy ta’lim muassasalarida kredit-modul tizimi joriy etilganidan so‘ng, talabalar uchun qat’iy hisob-kitob asosida davomati va baholash mexanizmlari ishlab chiqilgan. Quyida bir fan misolida talaba dars qoldirganda yuzaga keladigan oqibatlar tahlil qilinadi.

Kredit va soat hisoblari

• 1 fan uchun 6 kredit ajratiladi.

• 1 kredit = 30 soat.

• 6 kredit = 180 soat (6 × 30).

Bu 180 soatning taqsimoti:

• 40% (72 soat) – auditoriya mashg‘ulotlari.

• 60% (108 soat) – mustaqil ta’lim.

Davomat talablari

Talaba dars qoldirsa, eng muhim mezon — auditoriya mashg‘ulotlarining ¼ qismini tashkil etuvchi 18 soat:

• Agar talaba 72 soatdan 18 soatni qoldirsa, u yakuniy nazoratga kiritilmaydi.

• Yakuniy nazoratga kiritilmagan talaba esa akademik qarzdor hisoblanadi.

Akademik qarzdorlik oqibatlari

• Akademik qarzdor talaba fan bo‘yicha qarzdorligini yopmaguncha keyingi bosqichlarga o‘ta olmaydi.

• Kursdan kursga qoldirilgan talaba o‘qishni davom ettirsa ham, qarzdorliklar to‘planib borishi mumkin.

• Amaldagi tartibga ko‘ra, bakalavriat talabalari maksimal 8 yil davomida oliy ta’lim muassasasida o‘qishni davom ettirishlari mumkin.

Tahliliy xulosa

Bu tizim:

• Talabani muntazam darsga qatnashishga majbur qiladi.

• Mustaqil ta’lim va auditoriya mashg‘ulotlari orasidagi muvozanatni nazorat qiladi.

• Akademik intizomni kuchaytiradi va talabalarning vaqtni to‘g‘ri taqsimlashini talab qiladi.

Savol tug‘iladi: talabaning 18 soat dars qoldirishi butun yilgi taqdirini hal qilishi qanchalik adolatli? Shu orqali o‘quv tizimida intizomni kuchaytirish bilan birga, individuallashtirilgan yondashuv ham kerak emasmi?